Zeytin Ağaçlarında Vertisilyum Solgunluğu

Fungus duyarlı bitkilerin kökünü penetre ettikten sonra korteksde kolonize olur. Hif korteksten endodermise oradan da ksilem demetlerine geçerek iletim demetlerirıi tıkar ve kökten yapraklara doğru olan su iletimini engeller. Solgunlukbelirtisi fungus tarafından üretilen toksinler ile doğrudan ilgilidir. Hastalığın "akut solgunluk" ve "kronik solgunluk" olmak üzere 2 tip belirtisi bulunmaktadır. Akut solgunluk: Bu durum kış sonundan erken ilkbahara kadar görülür. Sürgün ve dallar aniden kurur. Bu belirtiler ağacın tek bir yönünde veya daha çok yönünde olabilir Kabuk dokusunun rengi ana daldan başlayarak erguvan rengine döner ve daha sonra tüm ağaca yayılır. Böyle bir dalın kabuğunun altından boyuna kesitler alındığında ksilemin koyu kestane rengine dönüştüğü görülür. Yaprak, sürgün ve dallar yeşilimsi renklerini kaybederek açık kahverengine dönüşür. Hastalıklı ağaçların sürgün ve dallan kuruyarak ölür. Yapraklar yeşilimsi renklerini kaybederek, açık kahverengine döner ve orta damar boyunca geriye doğru kıvrılır Kronik solgunluk: Solgunluk belirtisi ilkbaharda görülmeye başlar. Genellikle çiçeklerdeki hastalık belirtileri yaprak belirtileri görülmeden ortaya çıkar Enfeksiyon çiçeklenme döneminin başında gerçekleşirse çiçeklerin bir kısmı dökülebilir. Mumyalaşan çiçek tomurcukları nekroze olur ve ağaçta asılı kalır. Hastalıklı daldaki yapraklar önce mat yeşil renge dönüşür, daha sonra sürgün ucundaki yaprakların dışındakiler kurumadan dökülür. Hastalıklı sürgünlerde, sağlıklı alanın hemen yanında hastalıklı alanının kahverengımsı kırmızı bir renk aldığı, iletim demetlerinin daha koyu kahverengi renkli olduğu görülebilir Kronik solgunluk görülen ağaçlarda, zeytinin kendini yenileme yeteneği ile hastalık şiddeti azalır ve ağaçlarda iyileşme görülebilir. Bu durum, yaşlı veya has­talıklı ksilemin çevresinde bulunan kambiyum dokusunun genç ksilem tabakalarını oluşturmasından kaynaklanmaktadır. İyileşme, ağaçların enfekte olmuş veya zarar görmüş dokularını iyileştirmesi nedeniyle değil, o bölgeyi izole etmesi ve onun yerine işlevsel dokular koyması nedeniyle olmaktadır. Bu nedenle hastalığın bitkilerdeki gelişimi bir mevsimden diğerine bağımsızdır. Yani bir ağaçtaki hastalık seyri bir sonraki mevsimde farklı olabilmektedir. Hastalık zeytin ağaçlarında verim düşüklüğüne ve ağaçların ölümüne neden olmaktadır. Hastalık özellikle Ege bölgesinde olmak üzere zeytin yetiştiriciliğinin yapıldığı tüm bölgelerde görülmektedir.

tarimziraaat.com © 2008