Ayçiçeği Mildiyösü Hastalığı

Hastalık belirtileri, etmenin bitkiyi yakaladığı döneme göre değişmektedir. Etmen tohumla taşındığından, ayrıca bitki artıkları üzerinde kışlayabildiğinden henüz toprak yüzüne çıkmış fidelerde çökerten belirtileri görülür. Bitkiler toprak yüzeyine devrilirler. Bu dönemi atlatan bitkilerde kök ve kök boğazı enfeksiyonları, sistemik enfeksiyonlar ve lokal yaprak lezyonları görülür. Bunlardan en yaygın görülen belirti tipi sistemik enfeksiyonlardır. Fide döneminde enfekte olan bitki büyürken patojen de dokular içinde gelişir. Bu tip bitkiler bodur kalırlar, yaprakların birbirine yaklaşması sonucu rozetleşirler. Yaprakların damarları boyunca açık sarı bir renk değişimi (kloroz) dikkati çeker. Nemli havalarda lekelerin altında etmenin beyaz renkli fungal örtüsü görülür. Hasta, bodur bitkiler tarlada kolayca fark edilebilir. Etmen bitki içinde tablaya kadar çıkabilir. Enine kesit yapıldığında dokudaki fungal gelişme kahverengi çizgi şeklinde izlenebilir. Hasta bitkilerde tablaların içi tam dolmaz. Tabla saplan kıvrılmaz, tablalar dik dururlar. Tohumların çimlenme güçleri çok düşüktür. Ayrıca bunlar daha küçük, hafit, kabuk yüzdesi daha yüksek, yağ içerikleri daha düşüktür. Bitki daha az şiddetli enfeksiyonlarda normal gelişim gösterebilir. Yapraklarda sadece klorotik lekeler görülür Bazen dış belirtiler görülmez. Bitki boyu normal, tabla eğiktir. Buna karşın bu bitkilerin kök ve kök boğazında etmenin varlığı beyaz fungal örtü sayesinde anlaşılır. Buradan anlaşıldığı gibi enfeksiyonun başlama zamanına göre patojen ile konukçusu arasında bir denge kurulmaktadır. Bitkinin 2-6 yapraklı dönemi sistemik enfeksiyonlara duyarlıdır. Bu dönemi atlatan bitkilerde daha çok lokal yaprak lezyonları görülür. Toprakta yeterli serbest su varlığı epidemiler için çok önemlidir. Tohum ekiminden 15 gün sonrasına kadar yağışlı giden havalarda sistemik enfeksiyon şansı büyüktür. Enfeksiyon için optimal sıcaklık 15-20 °C; minimum 12 °C; maksimum 28 °C dir. Yaprak altında fungal örtünün belirmesi için yüksek neme gereksinim vardır. Etmen yukarıda sözü edilen belirtilere yol açarak verimi doğrudan etkileyebilmektedir. Özellikle sistemik belirtilere yol açan şiddetli enfeksiyonlarda bitki tohum bağlama gücünü yitirir. Böylesi bitkilerde ürün kaybı % 100'e yakındır. Lokal yaprak lezyonları görülen bitkilerde ise verim olumsuz yönde etkilenmez. Bu tür bitkilerin önemi tungusa oospor sağlamaları ve toprağı bulaştırmalarıdır. Ülkemizin ayçiçeği tarımı yapılan hemen her yerinde hastalığa az veya çok rastlamak olasıdır.

Sponsorlu Bağlantılar