Latincesi

Hastalık Tanımı

Yaşayış

Anason endüstride, tıpta ve parfümeri sanayiinde kullanılmaktadır. Tohumlanndaki uçucu yağ oranı %2-4 olan anason gaz söktürücü, İştah açıcı ve uyku verici etkileri nedeni ile halk ilacı olarak kullanılmaktadır. Ayrıca anason, unlu mamul imalatında ve diş macunu üretiminde de yer almaktadır. Anason uçucu yağı veya anason esansı tek bir madde olmayıp birkaç uçucu maddeden meydana gelmektedir. Ancak en yüksek oranda bulunan "anetoPdur. Anasona bildiğimiz kokuyu veren anetol oranı arttıkça kalite de yükselmektedir. Anason nemli, tavlı, keseksiz, gevşek, geçirgen kumlu kireçli iyi hazırlanmış topraklarda yetişir. Ekim zamanı şubat başından Mart sonuna kadar uzanmaktadır. Anason tohumlarının çimlenmesi ve toprak yüzüne çıkması yavaş, gelişmesi zayıftır. Anason hem serpme hem de sıraya ekilebilmektedir. Anason kazık köklü bir bitki olup, üst üste iki yıl ekilirse verim düşüklüğü olur. Bu nedenle anason ekilen yere bol hayvan gübresi verilmektedir. Serpme ekim yapılması, mekanik yabancı ot mücadelesini güçleştirmektedir. Ancak son zamanlarda üreticiler buğday mibzeri ile anason ekimine başlamışlardır. Mibzerle sıraya ekimde, tohumun pürüzlü yüzeyi, kıvrık, ince uzun yapısı akışkanlığının az olması nedeniyle, üreticiler akışkanlığı arttırmak için tohumla gübreyi birlikte mibzerin deposuna koymaktadır. Anason ekiminde kullanılan buğday mibzerinin sıra arası genişliğini anasona göre değiştirmek için birer göz bantla kapatılmaktadır. Anason tarlalarına bol hayvan gübresi verilmesi, yabancı ot çıkışını daha da artırmaktadır. Tarladaki yabancı otlar anasondan daha hızlı gelişme gösterir. Anason yabancı otlara karşı çok hassastır. Bu yüzden ot alma ve çapalama işlemleri ihmal edilmemelidir. Aksi takdirde anasonu yabancı otlar boğar verim alınamaz. Anason bitkisi iki kulaklı olunca birinci, 5-10 cm boya erişince ikinci yabancı ot alma işlemi yapılmalıdır. Daha sonra bir kere daha yabancı ot almak yararlı olmaktadır. Gelişme devresinde 2-3 kez yapılan yabancı ot alımı, yetiştirme masraflarının %30-40'ını kapsamakta ve işgücünün büyük bir kısmı buraya harcanmaktadır. Ege Bölgesinde yapılan bir çalışmada anason üretiminde 1990 yılı verilerine göre yabancı ot temizleme maliyetinin üretiminin %30.87'sini oluşturduğu belirlenmiştir.

Kültürel Önlemler

Yabancı otların çoğalma ve yayılmalarında ve bunların mücadelesinde karşılaşılan güçlükler dikkate alındığında aşağıda belirtilen önlemlerin uygulanmasında yarar vardır. — Temiz tohum kullanılmalıdır. — Münavebe yapılmalıdır. — Bulaşmaları önlenmek için yanmış çiftlik gübresi kullanılmalıdır. — Yabancı otlar tohum bağlamadan önce biçilmelidir.

Kimyasal Mücadele

Yabancı ot mücadelesinde istenilen sonuca ulaşabilmek için bazı hususlara dikkat edilmelidir. Ekimden önce öğütlenen herbisitler toprağa uygulanıp diskaro ve tırmık yardımı ile toprağın 5-6 cm derinliğine kadar karıştırılmalıdır. Daha sonra anason ekimim yapılmalıdır. Çıkış öncesi uygulanan herbisitlerde toprağın iyi sürülmesine ve keseksiz olmasına, keseklerin ceviz iriliğinde olmasına dikkat edilmelidir. İlaçlama toprak tavında iken yapılmalıdır. Çıkış sonrası yapılacak ilaçlamalarda yabancı otların ve anasonun fazla gelişmemiş olmasına dikkat edilmelidir. Anason ekimi dikkatli yapılmalı tohumun iyice toprakla örtülmesine dikkat edilmelidir. Böylece ilaçların kültür bitkisi ile teması önlenmiş olur. Belli bir alana verilecek ilaç dozunun o alana homojen bir şekilde atılmasına dikkat edilmelidir. Bunun içinde ilaçlamada kullanılacak aletlerle önceden bir kalibrasyon yapılması şarttır. İlaçlanan alanlardan ikinci kez geçilmemelidir. İlaçlama anında hava sıcaklığı 8°C den az ve 25°C den fazla olmamalıdır. İlaçla­ma sırasında rüzgâr hızı 16 km/ saati aşmamalıdır. Genellikle sakin havalarda ilaçlama yapılmalıdır.

İlaçlama Zamanı

a) Ekim öncesi: Ekimden önce toprağa uygulanır ve toprak 5-6 cm derinlikte karıştırılır. b) Çıkış öncesi: Tohum ekildikten sonra henüz çimlenme olmadan toprak yüzeyine uygulama yapılır. c) Çıkış sonrası: Anason ve yabancı otlar çıktıktan sonra geniş yapraklı yabancı otların 2-5 yapraklı erken gelişme devresinde iken uygulanma­lıdır.