Latincesi

Agriotes spp.

Hastalık Tanımı

Türlere göre değişmekle birlikte, erginlerin renkleri genellikle grimsi veya kahverengimsi siyahtır. Üst kanatlar uzunlamasına çizgilidir. Boyları 8-10 mm kadardır. Sırtüstü çevrildiklerinde sıçrayıp ters dönerler ve bu sırada "çıt" diye ses çıkarırlar. Bu, familyanın tipik özelliğidir. Larva uzun silindir şeklinde, sert vücutlu ve parlak görünümde, kahverenginde veya kiremit rengindedir. Vücut segmentleri belirgindir. Olgun larva 2-3 cm boyundadır. Kışı larva veya ergin halde toprak içinde geçirirler. İlkbaharda havaların ısınma-sıyla birlikte larvalar toprak yüzeyine yaklaşarak beslenirler. Erginler yumurtalarını Temmuz ayı ortalarına kadar toprağın 10-15 cm derinliğine tek tek veya 30-40 lık kümeler halinde koyarlar. Bir dişinin bıraktığı yumurta sayısı 150 kadardır. Yumurtaların açılması 30^10 gün sürer, 20-25"C*de bu süre 15 gündür. Yumurtadan çıkan larvalar hemen beslenmeye başlarlar. Larva gelişmesi 2-5 yılda tamamlanır. Larvalar kış aylarında toprak yüzeyinden derine doğru inerler ve kışı derinde geçirirler. İlkbaharda toprağın ısınması ile birlikte toprak yüzeyine doğru çıkarlar. Yaz aylarının aşırı sıcak ve kurak günlerinde tekrar derine inerler. Toprak sıcaklığı ve neminin larva için uygun olduğu yerlerde, vejetasyon dönemi boyunca zararlı olabilirler. Olgunlaşan larva 30^4-0 cm toprak derinliğine inerek pupa olur. Pupa süresi 15 gündür. Yazın meydana gelen erginler ancak gelecek ilkbaharda topraktan ayrılırlar.

Yaşayış

Erginlerin bitkilerin taze kısımlarını yemek suretiyle yaptığı zarar önemli değildir. Esas zararı larvalar yapar. Larvalar bitki köklerini kemirerek, kaim kök ve yumruların içine girerek zararlı olurlar. Saçak ve kazık köklü bitkilerde, bitkilerin körpe ve genç olduğu dönemlerde, zararları daha fazla olur. Bu bitkilerin ileriki dönemlerinde kök sistemi geliştiği ve kalınlaştığı için bitkilerde meydana gelen zarar önemsenmez. Havuç ve patates gibi bitkilerde ise, vejetasyon dönemi boyunca yumrularda açtıkları delik ve galerilerle kaliteyi etkileyerek pazar değerinin düşmesine neden olurlar. Ayrıca yaralanma yerlerinden patojen bakteri ve funguslar bitkiye girerek çürümeler meydana getirebilirler.

Kültürel Önlemler

— Yaz sonu veya sonbahar başında yapılacak toprak işlemesi sayesinde larvaların sıcak ve kurak şartlarda bırakılarak ölmesi sağlanabilir. — Ekim nöbetinde, Tel kurdu bulunan tarlalarda zarardan aşırı etkilenen konukçular ekilmemelidir.

Kimyasal Mücadele

Tohum ilaçlaması: İlacın yapışması için tohum hafifçe ıslatılarak ilaç ile karıştırıldıktan sonra ekim yapılır. Patateste ise ilacın formülasyon özelliğine bağlı olarak da etiketinde tavsiye edildiği şekilde ilaçlama yapılarak, yumrular dikilir.

İlaçlama Zamanı

Dikimden önce tarlanın en az 10 farklı yerinde, toplam 1 m2 olacak şekilde 25 cm derinliğe kadar toprak kazılır, gözle inceleme yapılır ve m2,de bulunan Telkurdu sayısı belirlenir. Gerekirse tarlada bu işlem artırılarak tekrarlanır. Ortalama olarak nr'de 6 ve daha fazla sayıda larva mevcutsa ilaçlama yapılmalıdır.