Latincesi

Hastalık Tanımı

Etiella zinckenella Tr.'nin ergini grimsi renkte küçük bir kelebektir. Kanat açıklığı 20-22 mm'dir. Ön kanatlar üzerinde, kaideye yakın kısımda uzunlamasına koyu sarı renkte bir şerit ve dış kenar boyunca ince beyaz bir şerit bulunur. Arka kanatlar daha açık gri ve lekesizdir. Yumurtaları, şeffaf beyaz renkte, l mm kadardır. Larvaların başı kahverengi, vücut yeşilimsi, erguvani renkte ve vücut segmentleri üzerinde kahverengi çizgiler vardır. Olgun larva 15 mm dir. Lampides boeticus (L.)'un erginleri metalik mor renkte, vücut kahverengidir. Ön kanatlar lekesizdir, arka kanatlarda dış alan kenar çizgisinin alt ucunda 2 küçük siyah nokta ve iki nokta arasından uzanan küçük, kuyruk şeklinde bir uzantı vardır. Kanat açıklığı 28-30 mm dir. Yumurtaları l mm kadar olup, şeffaf beyazdır. Larvaları sarımsı yeşil renkte, yassı tombul ve kıvrıktır. Olgun larva yaklaşık 10 mm kadardır. Doğada erginleri haziran ayından-eylüle kadar görmek mümkündür. Her iki türde de dişiler yumurtalarını baklagil çiçeklerinin çanak yapraklarına veya kapsüllerine tek tek bırakırlar. Yumurtalardan çıkan larvalar çiçekler veya kapsüller içine girerek orada bulunan anterleri ve yeşil taneleri yiyerek beslenirler. E.' zinckenella ' nin larva süresi 25°C de 12-14 gündür. Doğada nisandan eylüle kadar larva bulunur. Gelişmesini tamamlayan larva kendini toprağa atarak 3-4 cm derinlikte pupa olur. Pupa yeşilimsi kahverengidir. Pupa süresi 9-10 gündür. Ekolojik koşullara göre yılda 2-3 nesil verebilir. Kışı olgun larva veya prepupa halinde kokon içinde geçirir. L. boeticus ' un çiçek tomurcuklarına bırakılan yumurtalardan çıkan larvalar ilk iki dönemlerinde çiçeklerdeki anterlerle beslenirler. 3. ve 4. dönem larvalar da çiçek ve kapsüllerde beslenirler. Olgun larva kendini toprağa atarak, beyaz iplikçiklerden ördüğü kokon içinde pupa olur.

Yaşayış

Her iki zararlının, zarar şekli birbirine çok benzer. Larvalar çiçek veya kapsüller içinde beslenerek zarar yaparlar. Zarar görmüş çiçeklerin kapsül bağlaması mümkün olmayacağı gibi kapsül içine giren larva, tanelerin tümünü yiyerek beslendiği için her iki halde de zarar doğrudan doğruya ürüne yöneliktir. Zarar derecesi % 5-70 arasında değişebilir. Ege, Trakya, Orta Anadolu, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde, baklagil üretimi yapılan yerlerde yaygındır.

Kültürel Önlemler

Tarlada bitki artıklarının bulunmaması, hasattan sonra derin sürüm yapılması ve münavebe zararlı populasyonunu azaltıcı bir faktördür.

Kimyasal Mücadele

İlaçlamalar sabah erken saatlerde yapılmalıdır. Kelebek uçuşları devam ediyorsa 15 gün sonra 2. uygulama yapılmalıdır. Cypermethrin ve Deltamethrin kullanılan yerlerde Kırmızı örümcek yönünden kontroller yapılmalı ve gerekirse önlem alınmalıdır.

İlaçlama Zamanı

İlaçlama zamanı ilk çiçek tomurcuklarının görüldüğü zamandır. Bu zamanda tarlalar kontrol edilir. Uçuşan E. zinckenalla ve L. boeticus kelebekleri varsa ve tarlanın muhtelif yerlerinden tesadüfen toplanan çiçek tomurcukları üzerinde yumurta görülürse ilaçlamaya başlanır. Bir önceki yılda zarar görülmüşse, o yöre bulaşık olacağından ilaçlama gerekecektir.