Latincesi

(Tetranychus urticae Koch. T.cinnabarinus Boisd.)(Acarina: Tetranychidae)

Hastalık Tanımı

T.urticae : Esas rengi yeşilimsi sarı olup, ergin dişilerin boyu 0.3 - 0.5 mm kadardır. Vücut ortasına yakın mesafede iki tarafta birer adet siyah leke vardır. Erkekler, dişilerden daha küçük ve abdomenleri arkaya doğru incedir. T.cinnabarinus : Ergin dişilerin boyu 0.4 mm kadar olup, karmen kırmızısı renktedir. Vücutlarının dorsal kısmında dört parçalı siyah leke vardır. Kırmızı uçlu olan bacakları ve vücutları kıllıdır. Erkeklerin boyu dişilerden biraz daha kısa olup, abdomenleri geriye doğru daha incedir. Tarla kenarlarındaki yabancı otlarda kışı geçiren kırmızı örümcekler, ilkbaharda havaların ısınması ile çeşitli kültür bitkilerine taşınırlar. Dişi kırmızı örümcekler çiftleşmelerini müteakip yaprakların alt yüzüne yumurta bırakmaya başlarlar. Dişiler yapraklar altında önce yumurtalarını içine bırakacak alan ağlarını örerler. Ağların çokluğu kırmızı örümcek populasyonunun yoğun olduğunu gösterir. Bir dişi, ömrü boyunca 100 -150 yumurta bırakır. İklimin gidişine göre bir dölünü 10-20 günde tamamlar. Zararlı populasyonu, açıkta yetiştirilen çileklerde genellikle nisan ayı ortalarından itibaren yükselmeye başlamakta mayıs boyunca populasyon en yüksek seviyelerine ulaşmakta ve haziran başlarından itibaren populasyon düşmektedir.

Yaşayış

Kırmızı örümcekler, çileğin genellikle yaprakları altında beslenerek, mezofil hücrelerine zarar verirler. Bu zarar sonucu yapraklarda önce küçük sarı benekler, daha ileri dönemlerde yaygın şekilde bronzlaşmalar görülür. Yoğunluğun yüksek olduğu durumlarda yaprak ve meyvelerin normale göre daha küçük kalmasına, bitkinin bodurlaşmasına, bazen de ölümüne yol açan kırmızı örümcekler sonuçta % 50'ye varan oranlarda ürün azalmasına sebep olabilmektedirler. Çilekte kırmızı örümcekler Ege ve Akdeniz bölgelerinde yayılış gösterirler.

Kültürel Önlemler

Açık alanlarda yetiştirilen çileklerde Deraeocoris punctulatus (Fn.) (Het.: Miri-dae), Nabis ferus ( L.) N.puncatatus (Het.: Nabidae), Scolothrips longicornis Priesner (Thy.: Thripidae), Stethorus gilvifrons Muls. (Col.: Coccinellidae) gibi avcı böcekler ile Phytoseiidae (Acarina)'den bazı avcı akarlar, çileklerde zararlı kırmızı örümceklerle beslenmektedir. Kırmızı örümcek avcılarının varlığı mevsim başından itibaren zararlı ile birlikte incelenir. Zaralı yoğunluğunun belirtilen seviyenin üzerine yükselme durumu izlenerek doğal düşmanların etkinliği konusunda kanıya varılır. Çilek tarlası mevsim başından itibaren gözlem altında tutularak, bitkilerin özellikle dip yapraklan incelenir. Kırmızı örümceklerin küme halinde görüldüğü yaprak ve yaprakçıklar toplanarak yok edilir. Tarla kenarları ve bitki çevresindeki yabancı otlarla gerekli mücadele yapılmalıdır.

Kimyasal Mücadele

İlaçlama sırasında iyi bir kaplama sağlanmasına ve yaprakların özellikle alt yüzlerinin iyice ıslatılmasına özen gösterilmelidir.

İlaçlama Zamanı

A. Erken Dönem Uygulaması Bir yıl önce kırmızı örümceklerin sorun olduğu çilek alanlarında, çiçek ve yeşil meyve döneminde (ilk olgun meyveler görülmeden önce ) bir ilaçlama yapılır. Erken dönem uygulaması, kullanılan ilaçların meyvelerde kalıntı bırakmaması yönünden daha güvenli olduğundan, ilaçlama mutlaka bir yıl önce kırmızı örümcek sorunu olan çilek tarlalarında tercih edilmelidir. B. Mevsim İçi Uygulaması Erken dönem uygulamasının yapılmadığı durumlarda mevsim içerisinde ilaçlama yapılabilir. Bunun için açıkta yetiştirilen çilek alanlarında yapraklar mevsim başında, mart sonu - nisan aylarından başlayarak 3-5 gün aralıklarla düzenli olarak kontrol edilir. Kırmızı örümcekler mevsim başında bazı bitkilerde yoğun olarak ortaya çıktığından önce yalnızca bu bitkilerin ve çevresinin ilaçlanması yeterli olur. Daha sonra zararlı populasyonunun yaygınlık göstermesi durumunda tarlayı temsil edecek şekilde bitkilerin özellikle alt ve orta bölümlerinden olmak üzere tesadüfen alınan en az 50 yaprakçık incelenir. Yaprakçık başına hareketli dönemde ortalama 15 ve üzerinde kırmızı örümcek tespit edilmesi halinde ilaçlamaya karar verilir. Meyve toplanmasından hemen sonra ilaçlama yapılır. Uygulamadan sonra zararlı populasyonu sürekli izlenerek gerektiğinde aynı esaslara göre uygulama tekrarlanabilir. Bütün ilaçlamalarda insan ve çevre sağlığı yönünden, geniş etkili insektisit - akarisitlere göre daha güvenli olduğundan, spesifik akarisitler dışında başka bir ilaç kullanılmamalıdır. Kullanılan ilacın kalıntı durumu dikkate alınarak uygulamalardan sonra en az 7 gün süreyle meyve hasat edilmemesi gerekir.