Latincesi

Hastalık Tanımı

Megastigmus pistaciae erginleri 4.6 - 5.1 mm uzunlukta genellikle sarı renklidir. Baş sarı, petek gözler büyük ve kırmızıdır. Antenlerin uç kısmı iplik gibidir. Mezotoraks oldukça iyi gelişmiş olduğundan zararlı kambur gibi görünür. Yumurta borusu çok kuvvetlidir. Kanatlan şeffaf ve parlak üzerleri çizgiler halinde esmer noktalı ve kıllıdır. Yumurtaları kirli beyaz renkli ve uzuncadır. Genç larvaların rengi donuk kirli beyazdır. Geliştikçe virgül biçimini alan larvaların baş ve abdomen uçları ince, ortası kalındır. Pupanın rengi mat beyazdır. Pupanın kamburumsu bir görünümü vardır. Kışı antepfıstığı meyveleri içinde geçirerek mayıs ayı ortalarında pupa olur. Pupa dönemi 20-25 gün kadar sürer. Larva pupa olmadan önce çıkış deliğini hazırlar. Güney Doğru Anadolu Bölgesinde haziran ayının ilk haftasında başlayan ilk ergin çıkışları haziran ayı ortalarından sonra gittikçe artar. Bu şekilde 20-25 günlük bir sürede bütün populasyon, ergin duruma geçmiş ölür. Erginler çıkışlarının 3 , 4. günlerinde yumurta bırakmaya başlar. Yumurtalarını meyvelerin sap kısmına yakın ve meyve tanesinin kabuğu içine ovipozitörleri ile iyice gömerler. Her ergin bir taneye yalnız bir yumurta bırakır. Eurytoma da olduğu gibi bazı tanelerin embriyosu içinden 2 adet larvanın çıktığı da ol maktadır. Bırakılan yumurtalardan 5-6 gün içinde çıkan larvalar meyve embriyosuna giderek beslenirler. Bu larvaların bir kısmı hızla gelişerek temmuz-ağustos aylarında ergin olarak çıkarlar. Ancak bu dönemde meyve kabukları sertleşmiş olduğundan, bırakılan yumurtalardan çıkan lavralar sertleşmiş meyve kabuğunu delerek meyve içine giremedikleri için zararlı olamamaktadır. Bu dönemde çıkan erginler populasyonun ortalama % 15'ini oluşturmakta olup, geri kalan diğer larvalar ağaç üzerinde, yere dökülen meyveler içinde kışı larva olarak geçirirler. Yılda bir döl verir.

Yaşayış

Haziran ayı içinde çıkan erginler, daha iç kabuğu sertleşmemiş olan tanelerin sap kısmına yakın bir yerinden yumurtasını kuvvetli ovipozitörü ile etli kısma gömer. Bu ovipozitörün gömüldüğü kısımda siyah renkli bir halka görülür. Bu kısımdan daha sonra reçine çıkar. Bu meyveler ya kururlar ve kahve renkli bir durum alırlar, yada hasada kadar diğer meyvelerden farksız, ancak içsiz olarak gelişirler. Bu meyveler için boş olduğundan diğer meyvelere nazaran daha hafif olduğu için hasat zamanı kolaylıkla ayırt edilebilirler. Meyve içi çekirdeği geliştikten sonra zarara uğrayan meyveler; karakteristik olarak ben düşmüş (olgunlaşmış) gibi kırmızılaşır, bir tarafı, genellikle uç kısmı siyahlaşır. Açıldığında içinden kurt çıkan bu tip zarar % 40'a kadar varabilir. Bir M.pistaciae larvası ancak bir meyveyi tahrip edebilir. Ülkemizde Antepfıstığı yetiştirilen her yerde bulunmaktadır.

Kültürel Önlemler

Kimyasal Mücadele

İlaçlama kaplama şeklinde yapılmalı ve meyve salkımlarının iyice ıslanmamalarına dikkat edilmelidir.

İlaçlama Zamanı

Ağaç üzerinde kalmış veya toprağa dökülmüş 1 yıl öncesine ait meyvelerden 300 adedi mart- nisan aylarında kontrol edilir. Meyve içinde saptanan canlı larva oranı % 10 ise bu bahçelerde ilaçlama gereklidir. İlaçlama yapılması gerekli olan bahçeler.de; kışı ağaçlar üzerinde ve altında geçiren meyve artıkları, nisan - mayıs aylarında yeterince toplanıp bir tel kafes içinde kültüre alınarak ergin çıkışları izlenir. Yapılan günlük kontrollerde sürekli ergin çıkışlarının görülmesinden bir hafta sonra ilaçlamalara başlanır.