Latincesi

Hastalık Tanımı

Fungus yıl boyunca ağaç üzerinde canlı olarak bulunmaktadır. Etmenin yaşayışı spor ve miselleri ile olmaktadır. Sporların uçuşu en çok mart ve nisan aylarında olmaktadır ve inkübasyon periyodu 30-61 gün arasındadır. Fungus kışı yere dökülen, kurumuş veya ağaç üzerinde kalan canlı hastalıklı yapraklarda geçirir. Bulaşma sporlar ile gerçekleşir. Etmenin optimal gelişme sıcaklıkları 18-20 °C'dir. 9 °C'nin altında ve 30 °C'nin üzerinde gelişemez. Ege bölgesi kıyıları ilk ve sonbaharda genellikle yağışlı geçtiğinden hastalığın gelişmesine uygundur. İç kısımlarda ise, kuytu su tutan yerler, hava ve güneş alamayan sık dikilmiş, budanmamış zeytinlikler hastalığın görülmesi için uygun koşullardır. Fazla azotlu ve çiftlik gübresi kullanılması hastalığın artmasına neden olur.

Yaşayış

İlk belirtiler ilkbaharda yaprakların üst yüzeylerinde görülen siyahimsi-gri renkte yuvarlak noktalar şeklindeki lekelerdir. Bu noktalar birleşerek yeşilden sarıya, kahverenginden gümüşi renge kadar değişen renklerde ve merkezleri bir daire şeklinde lekeleri oluşturur. Bu görünüm nedeniyle hastalığa halkalı leke hastalığı adı verilir. Bir yaprakta çaplan 8-10 mm olan 2-30 adet leke bulunabilir. Ege Bölgesinde hastalığın epidemi yaptığı yıllarda lekeli yaprakların dökülmesi Mayıs başlarında başlar Haziran ve Temmuzda tamamı dökülür. Yapraklar fonksiyonlarını tam yapamadıklarından az meyve tutumuna ve meyvelerin erken dökülmesine neden olurlar. Epidemi yıllarında yaprakların tamamının dökülmesiyle ağaçlar çıplak kalabilirler. Bu durumda kuvvetten düşen ağaçlarda sürgün ve ince dallar kuruyabilir. Verimin % 20-25 azaldığı ve meyve dallarının % 15-20 kuruduğu söylenebilir. Özellikle sulanan, nemli ve ağır topraklarda ve denize yakın zeytinliklerde hastalığa her yıl rastlanılmaktadır. Özellikle ilkbaharı yağışlı ve serin geçen yıllar hastalığın epidemi yapmasına neden olurlar.

Kültürel Önlemler

Taban arazide, ağır ve su tutan topraklarda.havasız ve nemli yerlerde zeytinlik tesis edilmemelidir. Su tutan arazilerde tesis edilen zeytinliklerde drenaj kanalları açılarak su akıtılmalıdır. Gübreleme ve sulama tekniğine uygun yapılmalıdır. Kireç bakımından zayıf topraklar kireçlenmeli veya kireçli gübre kullanılmalıdır. Ağaçlar havalanacak ve ışık alacak şekilde budanmalı ve kuru dal ve dalcıklar budanarak temizlenmelidir. Yere dökülen lekeli yapraklar toplanıp yakılmalı veya derince sürülerek toprağa gömülmelidir. Hastalığa dayanıklı çeşitler kullanılmalıdır.

Kimyasal Mücadele

laçlar ağacın tüm aksamını kaplayacak şekilde uygulanması gerekir.

İlaçlama Zamanı

Marmara Bölgesinde; 1. İlaçlama: Ekim ayının ilk yarısında, 2. İlaçlama: Nisan ayının ilk yarısında, Akdeniz Bölgesinde; 1. İlaçlama: Kasım veya Aralık ayında, 2. İlaçlama: Mart ayının ilk yarısında, 3. İlaçlama: Nisan ayının ilk yarısında, Ege Bölgesinde; 1. İlaçlama: Zeytinler sürgün vermeden önce Şubat ayında, 2. İlaçlama: Zeytinler çiçek açmadan önce Nisan ayında yapılmalıdır.