Latincesi

Hastalık Tanımı

Kayısı ağaçlarında Sitospora kanserine neden olan tür Leucostoma ciııcta (Pers and Fr.) Höhn. olup, eşeysiz formu Cytospora cincta Sacc.'dır. Etmen bir yara parazitidir. Fungus primer enfeksiyondan yaklaşık 4-5 hafta sonra enfeksiyon noktası etrafındaki ölü dokuda piknitlerini oluşturmaya başlar. Pİknitler konik yapıda 1-2 mm boyundadır. Bunlar olgunlaşmca üst epi-dermİsi yırtar ve özellikle yağıştan sonraki nemli havalarda kırmızı-turuncu renkte iplikçikler şeklinde konidiospor kitlesi çıkar. Konidiospor küçük 1-2x6-7um büyüklüğünde, şeffaf, bölmesiz ve hafif kıvrıktır. Konidiospor çıkışı bütün yıl devam etmekle birlikte daha çok ilkbahar ve sonbaharda olmaktadır. Piknitlerin olgunlaşmasından 1-2 yıl sonra piknidial stromanın yerini peritesyal stroma alır. Üstten bakıldığında 1-2x4-5 mm boyutunda, yuvarlak veya oval çıkın­tılar dikkati çeker. Peritesyal stromanın kesiti incelendiğinde ortadaki piknidial açıklığın etrafında dizili 350-750 um boyunda siyah renkli peritesyumlar görülür. Askuslar lobut şeklinde 8 sporlu ve 3-15x45-70 um boyutundadır. Askosporlar 3-7x12-30 um büyüklüğünde olup şeffaf, bölmesiz ve hafif kıvrıktır. Hastalık etmeni hastalıklı dal ve kanserlerde spor veya miselyum olarak bütün yıl bulunabilir.

Yaşayış

Hastalık belirtileri gövde, ana dal ve yan dallarda kanser, daha ince dallarda ise kuruma ve geriye doğru ölüm şeklinde ortaya çıkar. Enfekteli kısımda kabuk kahverengileşir çöker, konukçu bitki yara etrafında kallus dokusu oluşturur. Bu arada zamk akıntısı görülür, kanser görünümü ortaya çıkar. İlkbahardaki bulaşmalar sonucunda daha kısa fakat daha çökük kanserler oluşur ve bunların birçoğu aynı vejetasyon döneminde iyileşerek kapanabilir. Ancak sonbahar ve kışın oluşanlar, yavaş fakat daha fazla yayılarak dalların kurumasına neden olur. Hastalık ilkbahar ve yaz aylarında, dalın veya gövdenin çevresini tamamen sararsa, enfeksiyon noktasının üstünde kalan kısım aniden solar ve kurur. Kanserli kısım uzunlamasına kesilirse iletim demetlerinde aşağıya ve yukarıya doğru kahverengi bantlar görülür. Ayrıca hastalıklı kısımla sağlıklı doku arasında kırmızımsı kahverengi bir hat dikkati çeker. Hastalık etmeni ilkbahar ve sonbaharda yapılan budama yaraları, kış donları sırasında oluşan kabuk çatlakları ve sonbaharda dökülen yaprak izleri ve meyve saplarında oluşan yaralardan giriş yapar. Kuru dallarda oluşan konidiospor yağmur, böcek, budama aletleri ile dağılarak yeni enfeksiyonlara neden olur. Enfeksiyonlar, çok sayıda meyve veren daim kurumasına neden olduğundan önemli ürün kayıplarına yol açar. Bu hastalık ülkemizde yaygın olarak bulunmaktadır

Kültürel Önlemler

-- Kayısı gibi verim budaması gerektirmeyen sert çekirdekli meyve türlerinde yapılacak dal kesimleri ve dal almalar, hasattan sonra yaz aylarında yapılmalıdır. - Hastalıklı dallar sağlıklı dokuyu da içerecek şekilde kesilmeli ve imha edilmelidir. Kesilen yüzeyler ise ardıç katranı ile kapatılmalıdır. - Budama aletleri, hasta kısımlar budandıktan sonra %10'luk sodyum hipoklorit solüsyonuna batırılmalı ve daha sonra sağlıklı ağaçların budama işlemine geçilmelidir. - Kanserler yaz aylarında sağlam dokuya kadar temizlenmelidir. - Diğer hastalık ve zararlılarla mücadele yapılmalıdır. - Toprak işleme ve hasat sırasında ağaçlar yaralan ma malıdır. - Bahçenin tesis edildiği alan iyi drenajlı olmalı, bahçeye gerektiği kadar azotlu gübre verilmemelidir. - Sezon sonu sulamadan kaçınılmalıdır.

Kimyasal Mücadele

Bu hastalığa karşı etkili bir kimyasal mücadele yöntemi yoktur.

İlaçlama Zamanı

Bu hastalığa karşı etkili bir kimyasal mücadele yöntemi yoktur.