Latincesi

Hastalık Tanımı

Fizyolojik bir hastalıktır ve demir noksanlığı nedeniyle oluşmaktadır. Kloroz bitkide bakteri, fungus ve virüs gibi etmenlerle sıcak, soğuk, ışık ve baca gazlarından oluşabilmektedir. Tüm nedenlerin yanı sıra en önemli etken bitkideki demir noksanlığıdır. Demir bitkide klorofil gibi önemli bileşiklerin yapı taşını oluşturur ve bunun bitkide yeterince bulunmaması kloroz (sarılık) oluşmasına neden olur. Klorozu oluşturan nedenler aşağıdaki şekilde özetlenebilir. Toprakta yeteri miktarda demir bulunmaması durumunda kloroz oluşur. Kurak iklim koşullarında toprak suyunun reaksiyonu genellikle kalevidir. Başka bir deyişle bu iklim kuşağında toprak kireçlidir. Serbest demir böyle topraklarda kireç tarafından tutulduğu için bitki topraktan demiri alamaz ve kloroz oluşur. Toprakta suyun fazlalığı ve köklerin yeterince havalanamaması halinde bitki öz suyu kalevileşir ve demir alınamadığı için kloroz oluşur. Işık yoğunluğunun çok fazla olması yine hücre öz suyunun kalevileşmesine neden olacağından kloroz görülür.

Yaşayış

Kloroz belirtileri elma ağaçlarının genç yapraklarından hafif sarılıkla başlar. Yaprak damarları genellikle yeşildir, sarılık artınca damarlar da sararır. Toprak ve hava koşullarına bağımlı olarak, genç yapraklarda başlayan klorotik belirtiler yaşlı yapraklarda hızla yayılır. Hastalık ilerledikçe yaprakların kenarlarında kırmızımtırak ve kahverengi kurumalar görülür ve çoğu kez yaprağın tüm çevresini kaplar. Hızla sararan ve nekroze olan yapraklar zamanla dökülürler. Kloroza yakalanmış ağaçlar hemen kurumaz. Ancak sarılık ve yaprak dökümü sonucunda asimilasyon alanı azalan bitkinin fizyolojik dengesi bozulur. Gelişme yavaşlar, meyve verimi düşer ve önlem alınmazsa kuruma görülür. Bu nedenle hastalık özellikle Orta Anadolu ve Ege Bölgelerinin kalevi yapıya sahip yörelerinde meyve ağaçlarının direkt ürününü etkilemesi nedeniyle büyük ekonomik öneme sahiptir.

Kültürel Önlemler

Hastalığın oluşumuna uygun ağır ve çok kireçli topraklarda bahçe kurulmamalıdır. Bahçe kurulmadan önce kesinlikle toprak ve sulama suyu analizleri yaptırılmalıdır. Toprak karakterine göre sulama aralıkları çok iyi belirlenmeli, taban suyu yüksek bahçelerde drenaj kanalları açılmalı ve su seviyesi istenilen düzeyde tutulmalıdır. Organik maddece zayıf, ağır ve kalevi yapılı topraklarda, toprak yapısını aside dönüştüren ticari gübrelerle bol ahır gübresi kullanılmalıdır. Fazla ışık klorozu artırdığından budama aşırı güneşlenmeyi engelleyecek şekilde yapılmalıdır. Bahçe tesislerinde varsa kirece dayanıklı meyve çeşitleri ve anaçlar kullanılmalıdır

Kimyasal Mücadele

Yaprak ilaçlamaları güneşsiz, rüzgarsız, orantılı nemin yoğun olduğu günlerde veya sabahın erken yada akşamın güneş batacağına yakın saatlerinde, sürgün uçları, yaprağın alt ve üst yüzeyleri ıslanacak şekilde uygulanmalıdır. Gövde ilaçlamalarında büyük yaralar açılmamasına, deliklerin üst üste gelmemesine ve yara yerlerinin macunla kapatılmasına dikkat edilmelidir.

İlaçlama Zamanı

Kloroza karşı kimyasal mücadele 3 şekilde uygulanır. Toprak İlaçlaması Ağaçta ilk klorotik lekeler görüldüğünde taç izdüşümü alınır, bu dairenin ağaç gövdesine doğru yarıçapının 1/4'ü kadar uzaktan 2. daire çizilir. İki dairenin arasındaki toprak 5 cm. kalınlığında kazılıp toprak çevrede toplanır. İlaç bu alana kuru olarak homojen şekilde serpilir veya ağaçların büyüklüğüne göre 1 - 4 teneke suda eritilerek sulama şeklinde uygulamaları ilaçlamadan sonra çevredeki toprakla ilaçlanmış kısım kapatılır ve ilacın hava ile teması önlenir. Daha sonra normal sulama yapılır. Bu sulama 10 -15 günde bir 3 kez yinelenir. Yaprak ilaçlaması Demir noksanlığı belirtisi gösteren elma ağaçlarına 1. ilaçlama çiçek taç yapraklarının dökülmesinden 1 - 2 gün sonra uygulanır ve klorozun şiddetine göre ilaçlamalar 10 - 15 gün aralarla 2-4 kez tekrarlanır. Kloroz durumu bilinmeyen ağaçlar ise kloroz belirtisi görülür görülmez ilaçlanır ve aynı aralıklarla ilaçlamalar sürdürülür. Gövdeye enjeksiyon Klorozlu olduğu bilenen ağaçlarda çiçekten 15 gün sonra, ağacın gövdesinde, 0.5 cm. çapında öze kadar inen karşılıklı delikler açılır. Gelişmiş ağaçlarda ise bu işlem kalın dallarda da yapılabilir. Bu delikler içine preparatlar doldurularak balmumu veya ağaç macunu ile kapatılır