Latincesi

Gryllotalpa gryllotalpa L., Orth.: Gryllotalpidae

Hastalık Tanımı

Oldukça iri ve uzun olan erginlerin boyu 4-5 cm kadar genel görünüşü esmer veya koyu kahverenklidir. Vücudun alt kısmı İse sarımsı renktedir. Baş küçük ve konikçe; petek gözler iri, siyah ve belirgindir. Antenler kıl gibi ve 120 segmentten meydana gelmiştir. Vücudun en geniş kısmı olan pronotum büyük, oval, sert ve üzeri kadife görünümünde ince tüylü ve daha koyu renklidir. Üst kanatlan kısa yuvarlakça, saydam ve esmer renktedir. Damarları koyu renkli ve belirgindir. Alt kanatları uzun ve saydamdır. Yelpaze gibi kendi üzerlerine katlanmış olup vücut boyunca uzanırlar. Uçları arkadan 2 kuyruk gibi sarkar. Kazıcı tipteki ön bacakların bütün bölümleri kalın ve kuvvetlidir. Orta bacaklar diğer bucaklara nazaran daha zayıftır. Arka bacakların iç-üst tarafında az çok belirli aralarla sıralanmış 4-5 yada 6 adet büyük diken bulunur. Vücudun sonunda, üzerinde uzun ve seyrek kıllar bulunan bir çift uzantı vardır. Nimfler daha açık renklidir, kanatlan gelişmemiştir. Yumurtalar 2-3 mm uzunlukta, oval ve beyazımsı sarı renklidir.Bu zararlı iki yılda bir dol verir. İlkbaharda toprak sıcaklığının artmasıyla birlikte ergin venimfler aktif duruma geçerler. Çeşitli böcekler ve bitkilerin toprak altı bölümleri ile beslenmeye başlarlar. Mayıs veya haziran ayında dişiler toprağın 10-20 cm derinliğinde topraktan oluşturdukları 2-3 yuvaya yumurtalarım bırakırlar. Bir dişi her yuvaya 100-300 adet olmak üzere yaşamı boyunca ortalama 400 dolayında yumurta bırakır. Yumurtalar 2-3 haftada açılır. Çıkan nimfler bîr kaç hafta yuvada bekledikten sonra dağılırlar. İki veya üç gömlek değiştirdikten sonra sonbaharda toprağın derinliklerine inerek kışlamaya çekilirler. İlkbaharda tekrar aktif duruma geçerler. Yaz aylarında 4 ve 5'inci gömlek değişiminden sonra sonbaharda ergin duruma gelirler.

Yaşayış

Ergin ve nimfler toprak içerisinde galeri açarken rastladıkları her türlü bitkinin toprak altı bölümlerini tahrip etmekte, özellikle fidelik ve bahçelerin başlıca sorunu olmakta ve sulanan topraklarda bazen çok önemli zararlar yapmaktadırlar. Tohum yataklarını bozduktan gibi çimlenmekte veya büyümekte olan genç mısır fidelerinin köklerini tahrip etmektedir. Yoğun oldukları yerlerde mısır tarlalarının yer yer boş kalmasına neden olmaktadırlar. Danaburnu ülkemizin hemen hemen her tarafında yaygın durumdadır.

Kültürel Önlemler

Danaburnu ile bulaşık tarla ve bahçelerin belirli yerlerine ve toprağın 20 cm derinliğine, 20 cm eninde 4-5 m uzunluğunda gübre yatakları yapılır. Kış mevsiminde soğuk bir günde bu yataklar açılır. Kışlamak üzere burada birikmiş olan ergin ve nimfler çıkarılarak imha edilir. Bu mekaniksel önlem, ertesi yıl Danaburnu populasyonunu önemli ölçüde azaltabilir.

Kimyasal Mücadele

Danaburnu ergin ve nimflerine karşı zehirli yem uygulanır. Kullanılacak ilaç iyice kepeğe kanştınlır. Bu kanşım su ile hafifçe nemlendirilir, ancak, su miktarına dikkat edilmeli ve yemin hamur haline gelmemesine özen gösterilmelidir. Hazırlanan yem akşam üstü bitkilere temas etmeyecek şekilde toprak yüzeyine serpilir. Olanaklar ölçüsünde zehirli yem yağışlardan veya sulamadan sonra yapılmalıdır.

İlaçlama Zamanı

Danaburnu zararı mısın n genç döneminde görülür. Bu nedenle Mayıs ve Haziran aylannda serpme ekim yapılan yerlerde m2'de, sıraya ekimde ise 3 m'lik sıra üzerinde 3-4 yenik bitki olduğunda mücadele uygulanmalıdır. Sayım tarlanın en az 10 ayn yerinde yapılır.