Toprak ph sı nedir

Toprak reaksiyonu, kısmen doğrudan öneminden, fakat esasen daha zor tayin edilebilen toprak özellikleri hakkında kolayca bilgi verebilmesinden dolayı özel bir öneme sahiptir.

Toprak reaksiyonu pH ile ifade edilir ve sınıflandırılması şöyledir:

pH Reaksiyon

<4,5 Aşırı asit

4,5 - 5 Çok kuvvetli asit

5,1 - 5,5 Kuvvetli asit

5,6 - 6 Orta asit

6,1 - 6,5 Hafif asit

6,6 - 6,9 Çok hafif asit

7 Nötr

7,1 - 7,3 Çok hafif alkali

7,4 - 7,8 Hafif alkali

7,9 - 8,4 Orta alkali

8,5 - 9 Kuvvetli alkali

>9,1 Çok kuvvetli alkali

Arazi çalışmalarında pH 6,6 - 7,3 arası nötr kabul edilir.

Verimlilik çalışmalarında kullanılan yine saturasyon çamurunda cam elektrot kullanılarak bulunan pH değerine göre yapılan daha dar bir gruplandırma ise şu şekildedir:

pH Reaksiyon

<4,5 Kuvvetli asit

4,6 - 5,5 Orta derecede asit

5,6 - 6,5 Hafif asit

6,6 - 7,5 Nötr

7,6 - 8,5 Hafif alkali

8,5+ Kuvvetli alkali

Toprak reaksiyonu, toprağın asitlik ve bazlık derecesinin ifadesi olup pH ile ölçülür. pH, hidrojen iyonları konsantrasyonu (yoğunluğu) nun negatif logaritmasıdır.

pH genellikle laboratuvarda ölçülür. Fakat arazide de ölçülebilir. Laboratuvardaki ölçümler çoğunlukla hem suyla doygun haldeki toprakta (çamurda) hem de belirli oranlarda sulandırılmış toprakta (1: 10 veya 1: 20 lik toprak eriğinde) ölçülür. pH nın 7 olması ortamın NÖTR olması demektir. Bu durumda toprak eriyiğindeki serbest H ve OH iyonlarının sayısı eşittir. 7 nin altındaki pH derecelerinde ortam asidiktir ve serbest H iyonları vardır. 7 nin üzerindeki pH derecelerinde ise ortam baziktir ve serbest OH iyonları vardır.

pH Toprak

< 4,5 Aşırı derecede asit

4,5 – 5,0 Kuvvetli asit

5,0 - 5,5 Orta derecede kuvvetli asit

5,5 – 6,0 Orta derecede asit

6,0 - 6,5 Hafif asit

6,5 – 7,0 Çok hafif asit

7 Nötr

7,0 - 7,5 Çok hafif alkali

7,5 – 8,0 Hafif alkali

8,0 - 8,5 Orta derecede alkali

8,5 - 9,5 Kuvvetli alkali

> 9,5 Çok kuvvetli alkali

Toprak pH' sının, bitki besin maddelerinin kullanılabilirliğini ve bitkilerin gelişmesi üzerinde iki türlü etkisi vardır.

1. Hidrojen iyonunun direkt etkisi,

2. Bitki besin maddelerinin kullanılabilirliği ve toksik iyonların mevcudiyeti üzerindeki indirekt etkisi,

Aşağıdaki birkaç örnek pH' nin indirekt etkisinin ne derecede önemli olduğunu daha açık olarak ortaya koyar.

1. pH' nin 5.0' ten 7.5' e veya 8.0' e yükselmesi halinde bazı elementlerin kullanılabilirliği (yarayışlılığı) azalır. Demir, manganez ve çinko buna ait iyi birer örnektir.

2. pH nın yükselmesi Molibdenin yarayışlılığını arttırır.

3. Bitkiler fosfordan en çok pH 6.5 civarında iken yararlanabilir.

4. pH nın 5.0 – 5.5 in altına düşmesi halinde alüminyum, demir ve manganezin erirliği artar ve fazlaca eriyen bu elementler bazı bitkiler üzerinde zehir etkisi yapar.

5. Çok yüksek pH derecelerinde, toprak eriyiğindeki bikarbonat iyonu önemli ölçüde artarak diğer iyonların bitkilerce normal düzeyde alınmasını, dolayısıyla bitkinin normal gelişmesini engeller.

 

Yorumlar (1)





tarimziraaat.com © 2008