Latincesi

Hastalık Tanımı

Ergin 12-13 mm uzunluğunda, kanat açıklığı 25-30 mm'dir. Kenarları saçaklı olan kanatlan kahverengindedir. Ön kanatlarının arka kısımlarında uzunlamasına beyaz birer bant bulunur. İstirahat halinde olan bir kelebeğin kanatlan yan yana geldiğinde her iki kanadın alt kenarında bulunan beyaz bant birleşerek ortaya baklava dilimleri şeklinde bir görünüm çıkmaktadır. Arka kanatlar koyu gridir. Yumurtalar oval, 0.5 x 0.25 mm büyüklüğünde, sarımsı yeşil renkte olup yaprakların alt yüzlerine 3 - 6 tanelik küçük gruplar halinde bırakılır. Larva olgunlaştığında 10-15 mm uzunluğunda, iki ucu sivri, donuk beyaz renkli olup üzeri kahverengi lekelerle kaplıdır. Açık yeşil veya sarımtırak renkte olan pupa 6-8 mm uzunluğundadır. Yaprakların alt yüzüne yapışık, gevşek örtülü ve içi görülebilen kirli beyaz renkli bir kokon içinde bulunur. Genellikle pupa döneminde kışlar. İlkbaharda (nisan - mayıs) havaların ısınmasıyla beraber kelebek çıkışları başlar. Erginler gece aktiftirler. Yumurtalarını genellikle yaprakların alt yüzüne damarlar boyunca küçük gruplar halinde bırakır. Bir dişi ortalama 160 yumurta bırakmaktadır. Yumurtanın inkubasyon süresi sıcaklığa bağlı olarak 2 -10 gün arasında değişmektedir. Yumurtadan çıkan larva epidermisi delerek gözenekli kalın dokuları yemek suretiyle galeriler açmaya başlar. Larva 3 gömlek değiştirerek 4. döneme ulaştığında yaprakta delinmeler başlar. Her gömlek değiştirmede galeriyi terk ederek damarlar boyunca ipliğimsi ağlar örüp orada gömlek değiştirir ve tekrar bir delik açar. Böylece yapraklar kalbur gibi delik deşik olur. Larvaya dokunulduğunda çabuk hareketlerle geriye doğru gider, bir iplikçik salgılayarak kendini yere atar. Gelişmesini tamamlayan larva yaprakların alt yüzlerinde pupa olur. Pupa süresi 4-8 gündür. Döl sayısı iklim şartlarına bağlı olarak 2 - 6 arasında değişmektedir.

Yaşayış

Yumurtadan yeni çıkan tırtıllar 3-4 gün kadar yaprak içerisinde küçük galeriler açarak zarar yapmaya başlarlar. Sonra, yaprağın, dışına çıkarak yapraklan alttan üst epidermise kadar yer yer kemirirler. Kemirilmiş kısımların üst tarafında sadece ince bir zar kalır. Yapraklara üstten bakıldığında, yenik kısımlar gümüşi beyaz bir renkte görülür. Bir müddet sonra yapraklar, irili ufaklı olmak üzere, çok delikli bir görünüş alırlar. Larva yoğunluğunun fazla olduğu yıllarda zararı ağır olur. Özellikle genç bitkilerin gelişmesi duraklar, hatta kurumalar görülebilir. Ayrıca larvalar, beslenmeleri dışında dışkıları ile de yapraklan kirleterek yaprak kalitesini düşürürler. Zararlı Samsun, Marmara, İç Anadolu ve Ege Bölgelerinde yer yer yıllara göre değişen yoğunlukta bulunmaktadır.

Kültürel Önlemler

Lahanaların hızlı ve kuvvetli olarak gelişmesini sağlamak için uygun bir gübreleme, düzenli bir sulama ve sık sık çapa yapılmalı, Lahana güvesine barınak olabilecek yabancı otlar, özellikle haçlıgil türleri yok edilmelidir.

Kimyasal Mücadele

İlaçlamada ergin ve larvalar hedef alındığından, özellikle yaprakların alt yüzlerinin ve iç tarafta olan yaprakların ilaçlanmış olmasına dikkat edilmelidir. Ayrıca lahana ve karnabahar yaprakları kaygan olduğu için ilaçlı suyun içine bir yapıştırıcı ilave etmek iyi olur. Bu, şeker veya Sandovit gibi herhangi bir yapıştırıcı olabilir.

İlaçlama Zamanı

Fidelerin tarlaya dikilmesinden 10 gün sonra başlamak üzere tarlada 10 günde bir zararlı araması yapılmalıdır. Tarlaya köşegenleri doğrultusunda girilip her 10 adımda bir, 1 bitki kontrol edilir. Her tarlada kontrol edilen bitkilerde yüzde bulaşma oranı saptanır. Zarar belirtilerine yaygın olarak rastlandığında ilaçlamaya karar verilir. Mayıs -eylül ayları arasında yoğun larvalara ve yaygın zarar belirtilerine rastlandığı zaman ilaç uygulaması yapılır. İlk ilaçlamadan sonraki günlerde periyodik kontrollere devam edilir. Yeni çıkan yapraklarda zarar belirtileri artıyor ise ilaçlamanın tekrarlanması gereklidir.