Latincesi

(Palaeolecanium bituberculatum Targ. - Tozz.) (Hom.: Coccidae)

Hastalık Tanımı

Ergin dişi geniş, oval, yarım küre şeklinde kabarıktır. Uzunluğu 4-6 mm, genişliği 3-4 mm ve yüksekliği 2-2.5 mm' dir. Dallara yapışık olan karın kısmı düz, sırt kısmı ise dışbükeyidir. Canlı bireylerin kabuklan kırmızımsı esmer, ölülerin kabukları ise koyu esmer renktedir. Kabuğun üst kısmında, yanlara doğru iki çift kabarcık bulunur. Öndeki kabarcıklar daha büyük ve belirgin, arkadakiler ise daha küçüktür. Erkeklerin kabukları uzunca oval ve dişilerinkine göre çok küçüktür. Renkleri beyazımsı gridir. Ergin erkeklerin bir çift kanadı, iyi gelişmiş anten ve bacakları vardır. Bu bakımdan koşnillerden kolayca ayrılabilir. Dişilerin kabuklarının altında bulunan yumurtalar, oval şekilde ve pembemsi sarı renktedir. Larvaları uzunca oval ve kırmızımsı renktedir. Önden orta kısma doğru genişler, arkaya doğru tekrar daralır. Yumurtadan yeni çıkmış olan hareketli larvalar yassı yapılı olup, antenleri ve bacakları mevcuttur. İki kabarcıklı koşnil, kışı dallar üzerinde ölmüş dişilerin kabukları altında yumurta halinde geçirir. İlkbaharda, elma ağaçlarının çiçek açtığı dönemlerde larvalar çıkar. Orta Anadolu Bölgesinde ilk larva çıkışı, genel olarak nisan sonu mayıs başında olmaktadır. Yumurtadan çıkan larvalar, yapraklara geçerek yerleşir ve burada özsuyu emerek beslenirler. 1. ve 2. larva dönemlerini yapraklarda, sabit olarak beslenerek geçirdikten sonra genç dişi dönemine geçerler. Genç dişiler yapraklarda kısa bir süre beslendikten sonra, haziran sonu - temmuz başlarında sürgün ve ince dallara taşınır ve burada yerleşirler. Dallarda bir süre daha beslenir ve sonbaharda olgun dişi haline gelirler. Erkekler ise 1. ve 2. larva dönemlerini takiben prepupa ve pupa dönemlerini geçirdikten sonra kanatlı ergin halinde kabuğu terk eder ve uçarlar. Olgun hale gelen erkek ve dişiler çiftleşir ve çiftleşen dişiler, eylül ayının ilk haftasından itibaren yumurtlamaya başlarlar. Yumurtlama periyodu, 60-70 gün kadar devam eder. Kasımın ilk veya ikinci haftasında, dişi kabuğunun içi yumurta ile dolar ve bu şekilde kışı geçirir. Yumurtalar ölen dişinin kabuğu tarafından çok sıkı bir şekilde kapatılmıştır. Bir dişi ortalama 670 (181 - 1310) adet yumurta bırakır. Yılda 1 döl verir.

Yaşayış

İki kabarcıklı koşnilin larvaları yaprak ve genç sürgünlerde, dişileri ise ince dallarda; hortumunu sokarak bitki özsuyunu emmek suretiyle zarar yapar. Yoğunluğun fazla olduğu yerlerde, yapraklar sararır ve zamanından önce dökülür. Ağaçların tamamen kurumalarına neden olabilir. Ayrıca salgıladıkları ballı maddeler üzerinde saprofit mantarlar gelişir ve Fumajin ( = Karaballık) meydana getirmek suretiyle, dolaylı bir zarara da neden olurlar. Fakat bu koşnilde fumajine, diğerlerine göre daha az rastlanır. Yurdumuzun daha çok Orta Anadolu Bölgesinde yaygındır.

Kültürel Önlemler

Orta Anadolu Bölgesinde, iki kabarcıklı koşnilin birçok parazitoid ve predatörü tespit edilmiştir. Predatörlerden en önemlisi Exochomus guadrlpustulatus (L.)'tur. Ayrıca yumurtaları yiyen bazı predatör akarlar da bulunmaktadır. Populasyonun yüksek olduğu yerlerde, kış sonu veya erken ilkbaharda ağaçlar uygun bir şekilde budanmalı; kesilen koşnilli dallar, larvalar yumurtadan çıkmadan önce bahçeden uzaklaştırılarak kurumaya terk edilmelidir.

Kimyasal Mücadele

Ağaçların özellikle yaprak, sürgün ve ince dalları başta olmak üzere, her tarafı iyice ilaçlanmalıdır.

İlaçlama Zamanı

Yumurtalar açılmadan önce, özellikle şubat - mart aylarında yapılacak kontrollerde 10 cm uzunluğundaki dallarda, altında yumurta bulunan ortalama 5 veya daha fazla ölmüş dişi koşnil görülmesi halinde, o bahçede ilaçlama yapılmalıdır, îki kabarcıklı koşnilin ilaçlı mücadelesi, larvaların tamamı yumurtadan çıktıktan sonra yapılmalıdır. Zararlı, yaz mevsiminin büyük bir kısmını 1. ve 2. larva döneminde geçirir. Dolayısı ile bu zararlının uzun bir mücadele periyodu bulunmaktadır. Orta Anadolu Bölgesi'nde mayıs - ağustos ayları arasında ilaçlama yapılabilir. Ancak zararın azaltılması bakımından ilaçlamanın fazla geciktirilmemesinde büyük yarar vardır. Zamanında ve uygun olarak yapıldığı taktirde, bu zararlıya karşı bir ilaçlama yeterlidir. Elma iç kurduna karşı düzenli ilaçlama yapılan bahçelerde, bu zararlıya karşı ayrıca ilaçlama yapmaya gerek yoktur. Kış ilaçlan, bu zararlıya yeterli derecede etkili olmadıkları için tavsiye edilmemektedir.