Latincesi

Hastalık Tanımı

Çeltik yabancı otlarından at kuyruğu hariç diğerleri tek çenekli yabancı otlardır. Dancan ve yabani dan sadece tohumlarıyla, diğerleri hem tohum nemde rizom ve stolonlarıyla ürerler. Kışı toprakta rizom veya tohum halinde yahut ürün içinde tohum olarak geçirirler. İlkbaharda havaların ısınmasıyla gelişmeye başlar, haziran ve temmuz sonuna kadar çeltik tavalarını istila ederler. Çeltik zararlı yabancı otların yayılışları, sulama, sel suları ve hayvan otlamalarıyla olduğu gibi bulaşık tohum ve yanmamış çiftlik gübrelerinin kullanılması, toprak aletleri, harman makineleri ve rüzgarlarla olabilmektedir.

Yaşayış

Çeltik tarlalarındaki yabancı otların zararı, bezin maddesi, su sarfiyatı, ışıklanma ve alanı işgal bakımından rekabet temeline dayanır. Yabancı otların gelişme yetenekleri kültür bitkisine nazaran yüksek olduğundan, genellikle çeltikler bu yarışmaya dayanamaz seyrelirler, gelişmeleri cılız ve bodur kalır, kardeşlenme az olur alınan ürün istenilen düzey ve nitelikte olmaz. Çeltik ziraatına yeni açılmış alanlar dışında yabancı ot mücadelesi yapılmaksızın çeltik ziraatını düşünmek mümkün değildir. Yabancı otların çeltiklerde meydana getireceği zarar, tavalardaki ot türlerine, yoğunluklarına ve çevre koşullarına bağlı olarak değişmeler gösterir.

Kültürel Önlemler

Toprak Hazırlanması Çeltik alanlarında yabancı ot mücadelesi ekim tavalarının hazırlanmasıyla başlar. İyi bir tohum yatağı yeknesak bir ürün elde etmek ve başarılı bir yabancı ot mücadelesi sağlamak için atılmış ilk adımdır. Çeltik su ile çok sıkı ilişkisi olan bir bitki olduğundan ekim tavalarının iyi tesviye edilmiş olması, bitkinin gelişme ve olgunlaşmasında iyi bir garantidir. Böyle alanlar daha az suluma suyunu ihtiyaç göstereceği gibi Yabancı otların azalmasına da yardim eder. Drenaj daha iyi ve su seviyesi daha yeknesak olur. Ayrıca iyi tohum yatağı ve kolay hasat ancak iyi tesviye edilmiş alanlarda mümkündür. Tavaları birbirinden ayıran kaş veya set (tir)'ler arazinin meyli yönünde birbirine paralel uzanmalıdır. Kaşlar 15-20 cm derinliğinde bir su seviyesini tutacak yükseklik ve sağlamlıkta olmalıdır. Yaz ve sonbahar sürümü yapılan yerlerde, ekimden önce tavalardaki yeşil bitki örtüsünü diskli bir pullukla bozmak, ot populasyonu önemli derecede azaltır. Temiz Tohum Kullanılan çeltik tohumunun yabancı ot tohumlarından arınmış olması gerekir. Aksi halde bu tohumlar çeltikle birlikte tarlaya yerleşir ve ileriki yıllarda o alanda sorun haline gelebilir. Ekim Nöbeti Çeltik ziraatında iyi düzenlenmiş bir münavebe sistemi çeltik verimini arttırdığı gibi yabancı otların tarlaya yerleşerek sorun haline gelmesine de engel olur. Bir tarlaya uzun yıllar arka arkaya çeltik ekmek aerob çalışan bakteri yoğunluğunu çok düşürür ve bu olay tarlaların ürün verme gücünü gittikçe azaltır. Çeltik ziraatında uygulanacak ekim nöbeti sistemi, bölgenin iklim, toprak ve ekonomik koşullarına bağlıdır. Çeltik tarımında ileri ülkelerde, ekim nöbetine geniş ölçüde bağlı kalarak, birim alandan alınan ürün önemli derecede arttırılmaktadır.

Kimyasal Mücadele

İlaçlamada kullanılacak su miktarı, kullanılan aletin cinsine ve kullanan şahsa göre değişirse de genel olarak tarla tipi pülverizatörlerde dekara 25-40 litre sırt pülveri-zatörlerinde 40-60 litre, su sarf edilir. Aleti ilk defa ilaçlamada kullanan şahsın belirli alana verilecek dozu doğru olarak atabilmesi için aletle bir kalibrasyon ayarı yapması gerekir. Tavalar kuru iken uygulanacak ilaçlar kullanılacaksa, çeltik tavalarındaki sular ilaç uygulamasına geçmeden önce boşaltılır. 24-36 saat beklenir, bu süre içinde tavaların sağında solunda kalmış su birikintileri de kaybolur. Sonra tüm otlar ilacı alacak şekilde uygulama yapılır ve ilaçlamadan 48 saat sonra tavalara su verilir. Bu su verme işlemi ilk 4 günde yavaş yavaş. 5. günde baskın şeklinde 15-20 cm ye çıkarılır ve bu seviyede 15-20 gün devamlı ve sabit tutulur, ilaçlamada iyi bir kaplama temin edilmezse ve su düzeni de arzulanan seviyede tutulmazsa ilaçlamadan dancana karşı yeterli sonuç almak mümkün olmaz. O takdirde tavalara yeniden işçi sokmak gerekir. Suya uygulanan ilaçlardan biri kullanılacaksa tavalardan suyu boşaltmaya gerek yoktur. Ancak burada önemli olan su akıntısının asgariye indirilmesidir. Tavalardaki 8-12 cm kalınlıkta durgun suya, granüle ilaçlar elle sıvı ilaçlar ise pülverizatör ile atılır. 7-10 gün su akıntısı en az seviyede tutulduktan sonra, normal su düzenine geçilir.

İlaçlama Zamanı

Çeltik alanlarında birinci derecede sorun olan yabancı ot dancandir. Dancan haricindekilerin oluşturduğu grup ise yer yer sorun olmaktadır. Uygulamanın hedefi Dancan ise önerilen ilaçlardan biri seçilerek Darıcının 2-5 yapraklı döneminden kardeşlenme başlangıcına katlar olan devrede uygulanmalıdır. Dancanla birlikte diğer yabancıotlar da sorun yaratıyorsa onlara etkili uygun bir ilaç seçilerek uygulanır.